تاریخچه |
با توجه به فرهنگ غنى اسلام و مردم در ايران، از ديرباز همواره طيف وسيعى از خدمات اجتماعى توسط خانواده ها، افراد نيكوكار، روحانيت و مساجد ارائه مى شده و موسسات اجتماعى كوچك و بزرگ با تكيه بر نهاد وقف، نه تنها در حوزه بهزيستى بلكه در ساير امور فرهنگى، اجتماعى و اقتصادى به فعاليت مى پرداخته است. نمونه چنين مراكزى، مكتبخانه ها، مدارس، حوزه هاى علميه، شفاخانه ها، بیمارستانها، كاروانسراها و... كه طى قرون متمادى ساخته و داير شده است.
تا پيش از پيروزى انقلاب اسلامى تشكيلات متمركزى براى ارائه خدمات بهزيستى وجود نداشت و خدمات نسبتاً مشابهى به صورت پراكنده توسط دستگاههاى مختلف ارائه مى شد. صرف نظراز فعاليتهائي كه بوسيله سازمانهاي غيردولتي گذشته از قبيل سازمان شاهنشاهي، خدمات اجتماعي، جمعيت شير و خورشيد سرخ، انجمن ملي حمايت از كودكان، جمعيت فرح، بنگاه حمايت مادران و نوزادان و موسسات خصوصي صورت مي گرفت، در دستگاههاي مختلف دولتي از قبيل وزارت كشور، وزارت كشاورزي، وزارت بهداري، وزارت آموزش و پرورش، وزارت كار و امور اجتماعي و وزارت دادگستري نيز اقداماتي در اين زمينه انجام مي پذيرفت. ولي عليرغم سرمايه گذاريهاي وسيع و تعداد دستگاههاي اجتماعي، علاوه بر سياستهاي نادرست رژيم گذشته، به علت فقدان برنامه و سازمان هماهنگ كننده، از مجموع فعاليتها و سرمايه گذاريها بهره برداري صحيح نمي شد.
در تاريخ 1359/9/29 سازمان تربيتى شهردارى تهران نيز به بهزيستى واگذار شد و در تاريخ 1363/10/16 بر پايه مصوبه مجلس شوراى اسلامى، بار ديگر سازمان بهزيستى در شمار سازمانهاى وابسته به وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشكى قرار گرفت .
سازمان ملي رفاه خانواده، جمعيت بهزيستي و آموزشي كودكان و نوجوانان، جمعيت حمايت از كودكان بي سرپرست، سازمان ملي رفاه نابينايان، سازمان ملي رفاه ناشنوايان، انجمن ملي حمايت از كودكان و انجمن توانبخشي. همچنين قسمتي از فعاليتهاي بعضي از سازمانهاي منحل شده از جمله مراكز رفاه خانواده، سازمان زنان سابق و فعاليت حمايت از خانواده هاي بي سرپرست سازمان ملي خدمات اجتماعي به شاخه معاونت بهزيستي وزارت بهداري منتقل شد.
اصولاً بهزيستى به مجموعه متشكل از تدابير، خدمات، فعاليتها و حمايتهاى غير بيمه اى اطلاق مى شود كه به منظور بسط رحمت اسلامى در جامعه و حفظ ارزشها و كرامات انسانى، با تكيه بر كمكهاى مردمى و همكارى نزديك سازمانهاى ذى ربط انجام مى شود و گسترش خدمات توانبخشى، حمايتى، بازپرورى و كمك به تامين حداقل نيازهاي اساسي گروههاي محروم وكم درآمد را مد نظر دارد.
|